De trap en het Bouwbesluit/Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl)

Op deze pagina van het Bouwbesluit/Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl) wordt aandacht besteed aan het overbruggen van hoogteverschillen en de trap. In de basis zijn de eisen niet bijzonder lastig te noemen, het is vooral de manier waarop de informatie wordt gepresenteerd die vragen oproept. Het juridische taalgebruik nodigt niet bepaald uit tot lezen. Voor een document met een praktische insteek, laat het taalgebruik sterk te wensen over. Wij krijgen dan ook regelmatig vragen over het Bouwbesluit/Bbl met betrekking tot de trap. Naar aanleiding van deze vragen zetten we de belangrijkste aandachtspunten uit het Bouwbesluit/Bbl voor je op een rijtje.

Welk Bouwbesluit/Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl)?

Zoek uit aan welk Bouwbesluit/Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl) je trap moet voldoen voordat je aan de trap begint. Voor nieuwbouw geldt altijd de meest recente versie van het Bouwbesluit/Bbl, maar voor bestaande bouw wijken de eisen af. Een trap moet voldoen aan de regelgeving van het moment waarop het huis gebouwd is.

Het eerste Bouwbesluit kwam in 1992, de tweede versie ging in 2003 van kracht, terwijl het huidige Bouwbesluit geldt vanaf 2012. Tegenwoordig (september 2025) bestaat het Bouwbesluit niet langer als zelfstandig document: sinds 1 januari 2024 is het opgegaan in het bredere Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl). In dit artikel zullen we het verder hebben over het Besluit bouwwerken leefomgeving.

Wat gebeurt er als ik me niet aan het Bouwbesluit/Bbl houd?

Bij nieuwbouw is vaak een opzichter aanwezig om te kijken of alles aan het Bouwbesluit/Bbl voldoet. Bij een verbouwing blijft deze controle vaak achterwege. Maar pas op, wanneer er een ongeval plaatsvindt kan er onderzoek worden gedaan naar de oorzaak van het ongeval. Wanneer dit (mede) te wijten valt aan een gebrek in de woning, is de kans aanwezig dat je een boete riskeert of dat een verzekeraar weigert uit te keren.

De eisen in het Bouwbesluit

De eisen in het Bouwbesluit/Bbl laten ruimte over voor onduidelijkheden. Sommige begrippen worden bijvoorbeeld niet uitgelegd. Voor mensen die niet regelmatig met trappen werken, kan dit voor verwarring zorgen. Het gaat bijvoorbeeld om begrippen als aantrede, optrede en de eerder genoemde klimlijn. De betekenis van deze begrippen vind je op onze speciale traptermen pagina.

Volgens het Bbl is een trap al verplicht wanneer er een hoogteverschil van meer dan 21 centimeter moet worden overbrugd. In zulke situaties wordt vaak een traptrede geplaatst om het hoogteverschil veilig op te vangen. Voor woonfuncties geldt daarnaast dat de optrede (traphoogte) maximaal 18,8 centimeter mag bedragen en de aantrede (diepte van de trede) minimaal 22 centimeter. Deze maten zijn bewust gekozen: doordat mensen steeds langer thuis blijven wonen, is het belangrijk dat trappen ook voor minder mobiele bewoners goed beloopbaar en veilig blijven.

Leuningen en balustrades

Wordt met een trap een hoogteverschil van meer dan 1 meter overbrugd (bij bestaande bouw geldt 1,5 meter)? Dan is het volgens het Bbl verplicht om naast een leuning ook een balustrade aan te brengen.

Bij kleinere hoogteverschillen is dit formeel niet verplicht. In de praktijk kunnen er echter situaties ontstaan waarin de minimale eisen niet altijd voldoende bescherming bieden. Denk bijvoorbeeld aan een onderkwarttrap die op circa één meter hoogte een draai maakt. Op de korte zijde van de trap is een balustrade dan niet wettelijk verplicht, maar een val vanaf het hogere deel van de trap zou daardoor niet worden opgevangen.

Ons advies is daarom om bij het ontwerpen van een trap altijd de veiligheid van de gebruiker voorop te zetten en waar nodig extra leuningen of balustrades toe te voegen, ook als de wet dit niet strikt voorschrijft.

Schuine daken en de doorloophoogte

Helaas een punt waar we het vaak bijna mis zien gaan: er wordt geen rekening gehouden met een schuin aflopend dak op zolder. Als het trapgat onder één van de lagere zijden van het dak uitkomt, is de doorloophoogte soms zo klein dat je alleen kruipend de zolder kan bereiken. Tenzij je graag achteraf een dakkapel wil plaatsen, is dit een belangrijk aandachtspunt in het ontwerp van je woning.

Houd rekening met de vluchtwegen

Hoewel we hopen dat het nooit gaat voorkomen, dien je altijd rekening te houden met calamiteiten. De trap is een wezenlijk onderdeel van de vluchtroute, maar in de bouwtekeningen krijgen wij dit niet altijd te zien. Terwijl de vluchtwegen een belangrijk aandachtspunt zijn in het Bouwbesluit/Bbl. Denk daarom altijd goed na over de plaats van de trap in de vluchtroute van de woning. En zorg ervoor dat de vluchtroute in ieder geval vrij van blokkades is.

Heb je nog vragen?

Weet je niet helemaal zeker of je trap wel aan het Bouwbesluit/Bbl voldoet? Onze experts staan voor je klaar om je vragen te beantwoorden. Je kunt je vraag stellen via het contactformulier. Eventuele bouwtekeningen of foto’s kun je in de bijlage toevoegen!